Τρόφιμα και ταξίδια
ΒΡΑΣΕ ΤΟ, ΜΑΓΕΙΡΕΨΕ ΤΟ, ΞΕΦΛΟΥΔΙΣΕ ΤΟ ή ΞΕΧΝΑ ΤΟ!
Ακολουθώντας τα "Πέντε Κλειδιά για Ασφαλέστερα Τρόφιμα" του ΠΟΥ, οι ταξιδιώτες μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο τροφιμογενών ασθενειών.
ΚΛΕΙΔΙ 1
ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΛΕΝΟΥΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ
-
Πριν χειριστείτε τρόφιμα και συχνά κατά την διάρκεια προετοιμασίας του φαγητού
-
Πριν καταναλώσετε το φαγητό σας
-
Αφού χρησιμοποιήσετε το αποχωρητήριο
-
Αφού χειριστείτε ωμό κρέας και πουλερικά
-
Αφού αλλάξετε πάνες μωρού ή καθαρίσετε ένα παιδί που έχει χρησιμοποιήσει το αποχωρητήριο
-
Αφού φυσήξετε την μύτη σας, βήξετε ή φτερνιστείτε
-
Αφού πιάσετε σκουπίδια ή σακούλες σκουπιδιών
-
Αφού χρησιμοποιήσετε χημικά και απορρυπαντικά
-
Αφού πιάσετε κατοικίδια ή τους βάλετε τροφή
-
Μετά το κάπνισμα
-
Πριν και μετά την περιποίηση τραυμάτων και ασθενών
ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙΣΗΠΤΙΚΟΥ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ
-
Η χρήση του αντισηπτικού διαλύματος μπορεί να μειώσει πολύ γρήγορα τον αριθμό των μικροβίων στα χέρια μας.
-
Το αντισηπτικό διάλυμα δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όταν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα
-
Το αντισηπτικό διάλυμα δεν είναι το ίδιο αποτελεσματικό για όλα τα μικρόβια.
ΠΟΥ: Σωστό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι
ΠΟΥ: Σωστή χρήση αλκοολούχου διαλύματος
ΚΛΕΙΔΙ 2
ΚΛΕΙΔΙ 3
-
Μαγειρέψτε καλά τα τρόφιμα σε θερμοκρασία τουλάχιστον 70°C.
-
Βεβαιωθείτε ότι όλα τα μέρη των τροφίμων είναι καλά μαγειρεμένα.
-
Αποφύγετε τα ωμά θαλασσινά, το κοτόπουλο που δεν έχει ψηθεί καλά και τον κιμά που δεν έχει ψηθεί αρκετά.
-
Επιλέξτε τρόφιμα που φαίνονται φρέσκα και σωστά μαγειρεμένα. Αποφεύγετε τρόφιμα που φαίνονται ύποπτα ή έχουν περίεργη οσμή.
-
Προτιμήστε τρόφιμα που μαγειρεύονται μπροστά σας. Αυτό σας δίνει σιγουριά ότι έχουν υποστεί επαρκή θερμική επεξεργασία.
-
Προσέξτε ιδιαίτερα τα ευπαθή τρόφιμα, όπως κρέας, πουλερικά, θαλασσινά, αυγά και γαλακτοκομικά.
-
Ο θηλασμός είναι ασφαλέστερη πηγή τροφής για τα βρέφη, εάν όμως χρησιμοποιήσετε μπιμπερό τόσο το νερό πρέπει να είναι βρασμένο όσο και τα δοχεία παρασκευής καθαρά και αποστειρωμένα
ΚΛΕΙΔΙ 4
Να είστε προσεκτικοί με τα τρόφιμα που έχουν μείνει εκτεθειμένα σε θερμοκρασία δωματίου.
Τα μαγειρεμένα τρόφιμα που δεν διατηρούνται ζεστά (πάνω από 60°C) ή κρύα (κάτω από 5°C) αποτελούν κίνδυνο για τροφική δηλητηρίαση.
Αποφεύγετε μπουφέ όπου τα τρόφιμα δεν προστατεύονται από καλύμματα.
Τα ακάλυπτα τρόφιμα είναι πιο ευάλωτα σε μόλυνση από μικρόβια που μεταφέρονται μέσω του αέρα ή από έντομα.
ΚΛΕΙΔΙ 5
Το παγωτό, το πόσιμο νερό, τα παγάκια και το νωπό γάλα μπορεί να μολυνθούν εύκολα με επικίνδυνους μικροοργανισμούς ή χημικές ουσίες. Εάν έχετε αμφιβολίες, αποφύγετέ τα. Αποφύγετε τρόφιμα με κατεστραμμένη φλούδα, καθώς μπορούν να σχηματιστούν τοξικές χημικές ουσίες σε χαλασμένα και μουχλιασμένα τρόφιμα.
-
Προσέξτε με το παγωτό, το νερό, τα παγάκια και το νωπό γάλα, καθώς μπορούν να μολυνθούν εύκολα.
-
Επιλέξτε εμφιαλωμένο νερό, αλλά ελέγξτε τη σφραγίδα.
-
Ξεφλουδίστε τα φρούτα και τα λαχανικά.
-
Αποφύγετε τα λαχανικά με κατεστραμμένη φλούδα, καθώς μπορεί να έχουν σχηματιστεί τοξικές χημικές ουσίες.
-
Αποφύγετε τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά εάν αμφιβάλλετε για τις υγειονομικές συνθήκες.
-
Βράστε το νερό εάν αμφιβάλλετε για την ασφάλειά του.
ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΑΣΦΑΛΕΙΣ
Ζεστά, αχνιστά φαγητά | Τα τρόφιμα που σερβίρονται αχνιστά και ζεστά, δείχνουν ότι έχουν μαγειρευτεί πρόσφατα και μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης μικροοργανισμών. |
Επαρκώς ψημένα ή βρασμένα φαγητά | Η θερμική επεξεργασία σε υψηλή θερμοκρασία σκοτώνει τους περισσότερους παθογόνους μικροοργανισμούς. |
Ξεφλουδισμένα φρούτα και λαχανικά | Η φλούδα λειτουργεί ως προστατευτικό φράγμα για τα μικρόβια. |
Τυποποιημένα ή κονσερβοποιημένα φαγητά | Η κονσερβοποίηση και η τυποποίηση ακολουθούν αυστηρές διαδικασίες υγιεινής και θερμικής επεξεργασίας. |
Μαγειρεμένα λαχανικά | Τα λαχανικά που έχουν μαγειρευτεί καλά είναι ασφαλή για κατανάλωση. |
Ξηρά τροφή | Τρόφιμα όπως κράκερ, μπισκότα, ξηροί καρποί, αποξηραμένα φρούτα κ.λπ. έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε υγρασία, η οποία περιορίζει την ανάπτυξη μικροοργανισμών |
Ζελέ / σιρόπι | Η υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη στα ζελέ και τα σιρόπια δρα ανασταλτικά στην ανάπτυξη μικροοργανισμών. |
Εμφιαλωμένο, σφραγισμένο νερό | Το εμφιαλωμένο νερό ελέγχεται για μικρόβια και θεωρείται ασφαλές για κατανάλωση, εφόσον η σφραγίδα είναι άθικτη. |
Ανθρακούχα ποτά | Τα ανθρακούχα και εμφιαλωμένα ποτά είναι ασφαλή εφόσων παραμένουν καλά σφραγισμένα μέχρι την κατανάλωσή τους. Θυμηθείτε αποφύγετε τον πάγο ή το νερό δικτύου μέσα στο ποτό σας |
Ζεστά ροφήματα από βρασμένο νερό | Ο βρασμός σκοτώνει τους περισσότερους μικροοργανισμούς. |
Να θυμάστε ότι η ασφάλεια των τροφίμων εξαρτάται από την προέλευσή τους, τον τρόπο προετοιμασίας τους και τις συνθήκες συντήρησής τους.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
1. Θέρμανση: Η πιο κλασική και ασφαλής μέθοδος είναι ο βρασμός του νερού. Βράζοντας το νερό για 1 λεπτό εξοντώνονται τα περισσότερα παθογόνα μικρόβια.
2. Χημική Επεξεργασία: Σε περιπτώσεις που ο βρασμός δεν είναι εφικτός, μπορεί να γίνει χημική επεξεργασία με:
Ιώδιο: Η προσθήκη 5-10 σταγόνων ιωδίου 2% σε 1 λίτρο νερού και η παραμονή του για τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την κατανάλωση, απολυμαίνει το νερό.
-
Σημαντικό: Άτομα με προβλήματα θυρεοειδούς, αλλεργία στο ιώδιο και έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να χρησιμοποιούν ιώδιο.
-
Για την εξουδετέρωση της γεύσης και οσμής του ιωδίου, μπορεί να προστεθεί βιταμίνη C μετά από 30 λεπτά.
-
Υπάρχουν διαθέσιμες και ταμπλέτες ιωδίου.
-
Η χρήση ιωδίου για μεγάλο χρονικό διάστημα (>1 μήνα) δεν συνίσταται.
3. Φιλτράρισμα: Τα φορητά φίλτρα νερού μπορούν να απομακρύνουν βακτήρια και κύστεις πρωτόζωων, αλλά όχι όλους τους ιούς. Για να είναι αποτελεσματικό, ένα φίλτρο πρέπει να έχει μέγεθος πόρων 0.2 microns.
Συνδυασμός Μεθόδων: Για μέγιστη ασφάλεια, συνίσταται ο συνδυασμός φιλτραρίσματος και χημικής επεξεργασίας (ιωδίωσης ή χλωρίωσης).
ΠΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΔΙΑΡΡΟΙΑ ΣΤΟ ΤΑΞΙΔΙ;
Εάν πάθετε διάρροια κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού, το σημαντικότερο είναι να αποφύγετε την αφυδάτωση. Να πίνετε άφθονα υγρά, όπως διάλυμα από σάκχαρα και ηλεκτρολύτες για στοματική ενυδάτωση (ORS), βρασμένο ή εμφιαλωμένο νερό, ελαφρύ τσάι και σούπες.
Αποφύγετε ποτά που αφυδατώνουν, όπως καφές, πολύ ζαχαρούχα ποτά, κάποια φαρμακευτικά τσάι και αλκοόλ.
Παρακολουθήστε τα συμπτώματα σας και ζητήστε ιατρική βοήθεια εάν:
-
Οι κενώσεις είναι πολύ συχνές, πολύ υδαρείς ή περιέχουν αίμα.
-
Η διάρροια διαρκεί περισσότερο από 3 ημέρες.
Μην λαμβάνετε φάρμακα που μειώνουν τις κενώσεις, καθώς δεν συνιστώνται και μπορεί να προκαλέσουν εντερική απόφραξη, ειδικά στα παιδιά.
Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμη ιατρική βοήθεια, μπορείτε να πάρετε μια πλήρη 3ήμερη αγωγή σιπροφλοξασίνης (500 mg δύο φορές την ημέρα για ενήλικες, 15mg/kg δύο φορές την ημέρα για παιδιά).
Πίνακας ενδεικτικής ποσότητας υγρών ανά ηλικιακή ομάδα:
| Ηλικιακή Ομάδα | Ποσότητα Υγρών ή ORS μετά από κάθε διαρροϊκή κένωση |
|---|---|
Παιδιά κάτω των 2 ετών | Έως ½ κούπα μετα από κάθε διαρροϊκή κένωση |
Παιδιά 2-10 ετών | Έως 1 κούπα μετα από κάθε διαρροϊκή |
Μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες | Απεριόριστη ποσότητα |
Εάν δεν έχετε ηλεκτρολύτες(ORS), μπορείτε να αναμίξετε 6 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη με 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε 1 λίτρο ασφαλούς νερού ("γεύση δακρύων") και να το πιείτε σύμφωνα με τις οδηγίες του παραπάνω πίνακα.